De stad is de vormgever van het landschap. Dat beweert de Engelse architect Carolyn Steel in haar boek ‘De Hongerige stad’. Dankzij boeren die efficiënt voedsel produceren en dankzij retailers die dat voedsel efficiënt distribueren konden steden uitgroeien tot hun huidige omvang. Hoe groter de stad hoe hoger de vereiste efficiëntie in productie, verwerking en distributie van voedsel moet zijn om de stad te kunnen voeden.
Maar die groei in efficiënte heeft haar keerzijde. We kunnen de groene ruimte niet simpelweg reduceren tot een ‘voedselfabriek’. Ze is ook de drager en bewaarder van een aanzienlijk deel van de biodiversiteit op onze aardbol. Wanneer je dus, zoals de Nederlandse melkveehouderij, ongeveer 60% van de groene ruimte beheert, ben je onvermijdelijk ook ‘biobankier’; bewaarder en hersteller van biodiversiteit. De afgelopen 30 jaar was de overheid hier de grote regisseur. Ze investeerde vele miljoenen. Enthousiaste agrariërs richtten vervolgend honderd agrarische natuurverenigingen op. Maar wanneer we na 30 jaar de balans opmaken, is de conclusie triest. Het huidige model is failliet. De overheid trekt zich terug en beperkt zich tot de ecologische hoofdstructuur, daarbuiten worden contracten niet verlengd. Boeren haken af, moe van de administratieve lasten, de controledruk en wisselende regels. En de biodiversiteit? Die is ondanks alle inspanningen, goede bedoelingen en euro’s, in algemene zin, alleen maar afgenomen. Laatste strohalm is de vergroening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Maar hoe dat concreet wordt ingevuld en hoe lang dat stand houdt???
Kan het ook anders? Is een ommezwaai van overheids- naar marktsturing een optie? Als de stad de vormgever is van het landschap lijkt dat logisch! In een recent rapport werken we deze gedachte uit. De gedachte is niet nieuw. Hout en vis gingen ons bijvoorbeeld al voor. Daar wordt de sturing op duurzaamheid ook geregisseerd vanuit de keten. Analoog aan MSC (Marine Stewardship Council) en FSC (Forest Stewardship Council), werken we in ons rapport de gedachte uit van een DSC: Dairyland Stewardship Council. Is dat mogelijk? Het rapport heeft, mede dankzij publiciteit in Nieuwe Oogst, al tot veel reacties geleid. Zowel positief als kritisch. En dat is goed, daar is zo’n essay voor bedoeld: het voeden van de discussie. Nu volgt de uitdaging om samen met nieuwe ketenpartners het idee verder te verkennen. De overheid gaat het verschil niet meer maken, we zullen samen met ‘de stad’ moeten waken over de kwaliteit van onze groene ruimte.
Carel de Vries
Schrijf je hier in voor onze nieuwsbrief